Ngày này năm xưa 1/1 có 4 sự kiện của Việt Nam và 6 sự kiện của thế giới.
Thế giới ngày 1/1 có gì?
1. Batista bị lật đổ tại Cuba năm 1959
Ngày 1 tháng 1 năm 1959, nhà độc tài thân Mỹ Fulgencio Batista chính thức bị lật đổ, kết thúc Cách mạng Cuba. Nhà nước Xã hội chủ nghĩa Cuba do Fidel Castro lãnh đạo lên nắm quyền.
Trong thập niên đầu tiên nắm quyền, chính phủ Fidel Castro tiến hành các cải cách xã hội cấp tiến trên quy mô rộng. Pháp luật được ban hành nhằm cung cấp quyền bình đẳng cho người da đen và cho nữ giới, trong khi có những nỗ lực nhằm cải thiện thông tin, y tế, nhà ở, và giáo dục.
2. Brunei giành độc lập năm 1984
Năm 1888, Brunei trở thành một lãnh thổ bảo hộ của nước Anh, đặt dưới quyền cai quản của một Thống sứ đến từ Anh. Sau Thế chiến II, những hoạt động đấu tranh giành độc lập, chống lại chế độ quân chủ bù nhìn được tiến hành.
Brunei giành được độc lập từ Anh Quốc vào ngày 1 tháng 1 năm 1984. Lúc nửa đêm ngày 1 tháng 1 năm 1984, nhà lãnh đạo Hassanal Bolkiah đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra đất nước Brunei ngày nay.
3. Nghị định thư Montreal chính thức có hiệu lực năm 1989
Nghị định thư Montréal về các chất làm suy giảm tầng ôzôn là một hiệp ước quốc tế được thiết kế để bảo vệ tầng ozone bằng cách loại bỏ dần việc sản xuất nhiều các chất được cho là chịu trách nhiệm về sự suy giảm ôzôn. Hiệp ước này được mở cho việc ký kết vào ngày 16 tháng 9 năm 1987, và đã có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 1989.
Nghị định đã được 196 quốc gia phê duyệt.
4. WTO bắt đầu hoạt động năm 1995
Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) được thành lập vào ngày 15 tháng 4 năm 1994 và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1 tháng 1 năm 1995.
WTO là tổ chức thay thế cho Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (GATT), đóng vai trò thúc đẩy tự do thương mại, giải quyết tranh chấp thương mại, giám sát chính sách thương mại ở các quốc gia và hỗ trợ kỹ thuật cho các nước đang phát triển.
5. Quốc khánh các nước Haiti, Sudan, Cuba, Samoa, Brunei, Cộng hòa Séc và Slovakia
Ngày 1 tháng 1 là ngày quốc khánh của nhiều đất nước trên thế giới, trong đó có Cuba và Brunei đã đề cập phía trên. Đây cũng là quốc khánh Cộng hòa Séc và Slovakia, 2 quốc gia được tách ra từ Tiệp Khắc vào Ngày này năm xưa 31/12.
Các sự kiện dẫn tới việc ngày 1 tháng 1 được chọn làm quốc khánh ở các nước:
– Samoa: Đạo luật Tây Samoa ngày 1 tháng 1 năm 1962, sau cuộc trưng cầu dân ý tại Liên hợp quốc
– Sudan: Anh và Ai Cập chính thức trao trả tự do cho Sudan vào ngày 1 tháng 1 năm 1956
– Haiti: Cách mạng giải phóng nô lệ thắng lợi, Haiti tuyên bố độc lập ngày 1 tháng 1 năm 1804
6. Tết Dương lịch
Tết Dương lịch là một ngày lễ diễn ra vào ngày 1 tháng 1, ngày đầu tiên trong năm theo lịch Gregorius cũng như lịch Julius, là dịp lễ quan trọng trong năm của nhiều dân tộc và nền văn hóa trên thế giới.
Ngày này năm xưa 1/1 của Việt Nam:
1. Nguyễn Ánh đúc 9 khẩu thần công cho kinh thành Huế năm 1803
Ngày 1 tháng 1 năm 1803, Nguyễn Ánh, tức vua Gia Long đã ra lệnh nấu chảy hết đồ vật bằng đồng của nhà Tây Sơn, sau đó đúc thành 9 khẩu súng thần công để bảo vệ kinh thành Huế. 9 khẩu thần công có tên Xuân – Hạ – Thu – Đông – Mộc – Hỏa – Thổ – Kim – Thủy.
Năm 2012, 9 khẩu thần công được công nhận là Bảo vật quốc gia của Việt Nam.
2. Ngày sinh Nguyễn Chí Thanh năm 1914
Đại tướng Nguyễn Chí Thanh sinh ngày 1 tháng 1 năm 1914. Ông giữ chức vụ Chính ủy Quân khu cục Miền Nam trong chiến tranh Việt Nam, trực tiếp lãnh đạo chiến trường Miền Nam Việt Nam. Ông cũng là người đề ra chiến thuật đánh áp sát của Quân Giải phóng miền Nam với phương châm “Nắm thắt lưng địch mà đánh”.
Ông mất ngày 6 tháng 7 năm 1967 tại Hà Nội do một cơn nhồi máu cơ tim khi ra Hà Nội để báo cáo với Chủ tịch Hồ Chí Minh về tình hình miền Nam.
3. Kênh VTV2 chính thức lên sóng năm 1990
Ngày 1 tháng 1 năm 1990, kênh truyền hình VTV2 thuộc Đài truyền hình Việt Nam chính thức lên sóng. Đây là kênh chuyên về khoa học và giáo dục. Kênh VTV2 được khán giả cả nước yêu thích với các chuyên mục: Thế giới động vật, Phim khoa học, Khám phá thế giới, Bạn của nhà nông, 8 giờ tối thứ sáu, các tạp chí truyền hình, tạp chí văn hóa…
4. Thành lập thành phố Thủ Đức năm 2021
Thành Phố Thủ Đức được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết nghị thành lập vào cuối năm 2020 trên cơ sở sáp nhập 3 quận cũ là Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức.
Ngày 1 tháng 1 năm 2021, Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 chính thức có hiệu lực, Thủ Đức trở thành thành phố đầu tiên của Việt Nam thuộc loại hình đơn vị hành chính thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.
Xem thêm sự kiện ngày này năm xưa 1/1 tại đây.