Ngày này năm xưa 26/1 có 6 sự kiện của Việt Nam và 4 sự kiện của thế giới.
Thế giới ngày 26/1:
1. Ngày mất Nikolaus Otto năm 1891
Nikolaus Otto sinh năm 1832, mất ngày 26 tháng 1 năm 1891. Ông là một nhà phát minh người Đức. Ông là người đã phát minh ra động cơ đốt trong đầu tiên có thể đốt cháy trực tiếp nhiên liệu một cách hiệu quả trong buồng Piston.
Trước đó, đã có vài loại động cơ đốt trong được phát minh (ví dụ như của Étienne Lenoir), tuy nhiên những loại động cơ đó không dựa trên bốn chu kỳ quay riêng biệt. Lý thuyết về bốn chu kỳ quay đã hình thành vào khoảng giai đoạn có sự ra đời phát minh của Otto, nhưng ông là người đầu tiên áp dụng thành công vào thực tế.
2. Viên kim cương Cullinan được phát hiện năm 1905
Cullinan là viên kim cương thô lớn nhất thế giới từng được tìm thấy trên Trái Đất cho đến nay. Nó có khối lượng lên đến 3.106,75 cara (621,350 g). Viên kim cương này hiện được gọt đẽo thành 9 viên nhỏ hơn và được tặng lại cho Hoàng gia Anh.
Trong đó viên kim cương lớn nhất là viên Cullinan I hay còn gọi là “Ngôi sao sáng nhất châu Phi”, có khối lượng lên đến 530,4 cara (106,08 g). Đây cũng chính là viên kim cương qua tạo tác lớn nhất thế giới cho đến nay, được gắn trên cây vương trượng của vua Anh.
Viên kim cương Cullinan được tìm thấy ngày 26 tháng 1 năm 1905 tại mỏ Premier thuộc tỉnh Gauteng, cách thủ đô chính của nước Cộng hoà Nam Phi là Pretoria 40 km.
3. Ngày sinh Morita Akio năm 1921
Morita Akio sinh ngày 26 tháng 1 năm 1921. Ông là nhà đồng sáng lập tập đoàn Sony.
Morita Akio là con đầu lòng và cháu đích tôn đời thứ mười lăm của một trong những dòng họ đã có truyền thống lâu đời và nổi tiếng nhất Nhật Bản. Sau chiến tranh, vào ngày 7 tháng 5 năm 1946, Morita và Ibuka sáng lập công ty Tokyo Tsushin Kogyo K.K, chính là tiền thân của Sony. Ban đầu, công ty chỉ có 20 nhân công và số vốn là 190 nghìn yên.
4. Ngày sinh Jose Mourinho năm 1963
José Mourinho inh ngày 26 tháng 1 năm 1963. Ông là cựu cầu thủ và huấn luyện viên bóng đá người Bồ Đào Nha. Ông hiện đang là HLV trưởng của AS Roma.
Mourinho được công nhận là một trong những huấn luyện viên bóng đá xuất sắc nhất thế giới hiện nay với triết lý bóng đá thực dụng hiện đại kết hợp với các yếu tố ngoài sân cỏ như tâm lý chiến vô cùng sắc sảo và thông minh.
Ngày này năm xưa 26/1 của Việt Nam:
1. Ngày sinh Triệu Việt Vương năm 524
Triệu Việt Vương tên thật là Triệu Quang Phục, sinh ngày 26 tháng 1 năm 524. Ông là một trong những lãnh đạo khởi nghĩa, giành tự chủ thời bắc thuộc ở Việt Nam cai trị từ năm 548 đến năm 571. Ông có công kế tục Lý Nam Đế đánh đuổi quân xâm lược nhà Lương, giữ nền độc lập cho nước Vạn Xuân. Năm 571, Triệu Việt Vương bị Lý Phật Tử đánh úp và thua trận, tự tử ở cửa sông Đáy.
2. Ngày sinh Nguyễn Thái Bạt năm 1504
Nguyễn Thái Bạt sinh ngày 10 tháng 1 năm Giáp Tý, tức 26 tháng 1 năm 1504. Ông là danh sĩ dưới thời Lê sơ. Ông từng đỗ thủ khoa, Tiến sĩ đệ nhị giáp (Hoàng giáp) khoa thi Canh Thìn (1520), niên hiệu Quang Thiệu thứ 5, đời vua Lê Chiêu Tông.
Sau này, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, Nguyễn Thái Bạt được mời về làm quan dưới triều Mạc. Tuy nhiên, ông đã mắng Mạc Đăng Dung là đồ bất trung, tuyên bố không bao giờ phản bội nhà Lê. Ông nhổ nước bọt vào mặt Mạc Đăng Dung rồi đập đầu tự tử khi mới 24 tuổi.
3. Ngày sinh Lưu Vĩnh Châu năm 1924
Lưu Vĩnh Châu sinh ngày 26 tháng 1 năm 1924, là con trai cả của Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Trần Văn Hương. Tuy nhiên, Lưu Vĩnh Châu lại là một chiến sĩ cách mạng. Ông là đại úy công binh, từng giam gia chiến dịch Điện Biên Phủ.
Sau khi chiến tranh kết thúc, ông Trần Văn Hương ở lại Việt Nam. Ông Lưu Vĩnh Châu trở về thành phố Hồ Chí Minh, dọn đến sống cùng cha ở căn nhà trên đường Điện Biên Phủ. Gia đình ông là một trong những trường hợp điển hình mà những người trong gia đình nằm trong cả hai chiến tuyến.
4. Ngày sinh Huỳnh Uy Dũng năm 1961
Huỳnh Uy Dũng sinh ngày 26 tháng 1 năm 1961, có biệt danh là Dũng Lò Vôi. Ông là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đại Nam và là chồng của bà Phương Hằng, người gây ra vụ lùm xùm đình đám nhất năm 2021 khi tố các nghệ sĩ nổi tiếng làm từ thiện để trục lợi cá nhân.
Ngoài làm kinh tế, Huỳnh Uy Dũng còn là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa X thuộc đoàn đại biểu tỉnh Bình Dương.
5. Ngày mất Nông Thị Trưng năm 2003
Nông Thị Trưng sinh năm 1920, là một nữ cán bộ cách mạng lão thành. Bà đã tham gia Việt Minh trong phong trào chống Pháp ở Việt Nam từ đầu thập niên 1940. Bà cũng từng giữ chức Chánh án Toà án nhân dân Tỉnh Cao Bằng.
Theo hồi ký của thiếu tướng Lê Quảng Ba, Nông Thị Trưng là đội viên du kích trẻ tuổi nhất trong đội du kích đầu tiên của tỉnh Cao Bằng, do Lê Thiết Hùng chỉ huy. Trong vòng tám tháng vào năm 1941-1942, bà đã làm giao liên cho “Già Thu”, bí danh của Hồ Chí Minh lúc đó. Tên Trưng của bà do “Già Thu” đặt, có ý muốn bà noi gương Trưng Trắc, Trưng Nhị.
Nông Thị Trưng mất ngày 26 tháng 1 năm 2003.
6. Ngày mất Quốc Trường năm 2011
Quốc Trường sinh năm 1952, là một nghệ sĩ trompette. Ông còn là một nhạc sĩ sáng tác nhiều ca khúc nhạc nhẹ nổi tiếng được nhiều người biết đến ở thập niên 80 như: “Hà Nội – những công trình”, “Chớ có quên ngày hôm qua”, “Những phút giây qua”, “Hát cho mùa xuân tương lai”, “Hoàng hôn”…
Trong suốt hơn 40 năm hoạt động nghệ thuật, ông là một nhà hòa âm phối khí hàng đầu Việt Nam, góp phần không nhỏ vào thành công của Dàn nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam, Dàn nhạc Đoàn ca nhạc nhẹ Trung ương. Quốc Trường mất ngày 26 tháng 1 năm 2011.
Xem thêm sự kiện ngày này năm xưa 26/1 tại đây.