Ngày này năm xưa 5/1 có 4 sự kiện của Việt Nam và 6 sự kiện của thế giới.
Thế giới ngày 5/1:
1. Vụ ám sát vua Louis XV của Pháp năm 1757
Louis XV hay còn gọi là Louis Đáng yêu, là quân vương Pháp từ năm 1715 – 1774.
Ngày 5 tháng 1 năm 1757, khi Louis XV ngồi xe ngựa đến sân Grand Trianon Versailles, một kẻ điên đã dùng con dao nhỏ đâm vào bên hông ông. Louis XV được cứu sống nhưng vụ ám sát để lại nỗi ám ảnh tâm lý nghiêm trọng cho nhà vua.
Vụ ám sát không xác định được người đứng sau, do đó nguyên nhân kết luận là hung thủ là một người điên. Người này bị xử tử bằng cách phanh thây, là người cuối cùng ở Pháp bị xử tử theo cách man rợ này.
2. Ngày sinh Konrad Adenauer năm 1876
Konrad Hermann Josef Adenauer là một chính trị gia nổi tiếng người Đức. Ông sinh ngày 5 tháng 1 năm 1876 tại Cologne thuộc Vương quốc Phổ.
Konrad Adenauer được biết đến nhiều nhất với vai trò là thủ tướng đầu tiên của Tây Đức từ năm 1949 – 1963 và chủ tịch của Liên minh Dân chủ Cơ Đốc từ 1950 tới 1966. Ông là thủ tướng già nhất từng giữ nhiệm kỳ thủ tướng của Đức, khi nhận vị trí này năm 73 tuổi.
3. Ngày sinh Miyazaki Hayao năm 1941
Miyazaki Hayao sinh ngày 5 tháng 1 năm 1941. Ông là đạo diễn phim hoạt hình người Nhật, được biết đến là nhà đồng sáng lập hãng phim hoạt hình nổi tiếng Ghibli.
Miyazaki là tác giả của nhiều bộ phim hoạt hình Nhật Bản và truyện tranh Nhật Bản đạt nhiều thành công, trong đó có bộ phim giành giải Oscar là Sen và Chihiro ở thế giới thần bí.
4. Động đất Thông Hải giết chết 15 nghìn người năm 1970
Trận động đất Đông Hải xảy ra vào rạng sáng ngày 5 tháng 1 năm 1970, tại huyện Thông Hải, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Trận động đất này khiến ít nhất 15.000 người thiệt mạng, nằm trong số các trạn động đất gây tổn thất nhân mạng cao nhất trong thập niên này.
Động đất Thông Hải 1970 nằm trong số các trận động đất đầu tiên được chính phủ Trung Quốc nghiên cứu dài hạn, từ đó đưa ra những chính sách giảm thiểu thiệt hại từ động đất.
5. Ngày mất Max Born năm 1970
Max Born sinh năm 1882, mất ngày 5 tháng 1 năm 1970. Ông là một nhà vật lý và toán học người Đức. Ông được trao thẳng giải Nobel Vật lý vào năm 1954.
Born làm giáo sư về vật lý lý thuyết tại Đại học Berlin, nơi ông trở thành bạn với Albert Einstein. Nhà bác học Einstein cũng từng đề cử Born nhận giải Nobel vào năm 1928.
6. Ngày mất Harold Urey năm 1981
Harold Urey sinh năm 1893, mất ngày 5 tháng 1 năm 1981. Ông là một nhà hóa học vật lý người Mỹ, người tiên phong nghiên cứu các đồng vị, và đạt giải Nobel Hóa học năm 1934 cho công trình nghiên cứu này.
Hội Thiên văn Mỹ đã lấy tên của Harold Urey để đặt tên giải thưởng danh giá trao cho các nhà thiên văn học trẻ tuổi.
Ngày này năm xưa 5/1 của Việt Nam:
1. Ngày sinh Bùi Kỷ năm 1887
Bùi Kỷ sinh ngày 5 tháng 1 năm 1888. Ông là nhà giáo, nhà Nho học và nhà nghiên cứu văn hóa có ảnh hưởng trong những năm đầy biến động của lịch sử Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ 20.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Bùi Kỷ là một trong số những nhân sĩ trí thức được chính phủ mới coi trọng. Ông làm công tác bình dân học vụ và tham gia chính phủ Việt Minh. Ông mất ngày 19 tháng 5 năm 1960 tại Hà Nội, thọ 72 tuổi.
2. Thành lập Tạp chí Cộng sản năm 1977
Ngày 5 tháng 1 năm 1977, tạp chí Cộng sản chính thức ra đời, được đổi tên từ tạp chí Học tập thành lập năm 1955. Đây là cơ quan lý luận và chính trị của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tòa soạn của tạp chí tọa lạc tại số 28 phố Trần Bình Trọng, phường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
3. Ngày sinh Chu Minh năm 1931
Chu Minh tên thật là Triệu Đạt Hiền sinh ngày 5 tháng 1 năm 1931 tại Hà Nội. Ông là một nhạc sĩ nhạc đỏ với những sáng tác nổi tiếng như Người là niềm tin tất thắng, Ta tự hào đi lên ôi Việt Nam…
Chu Minh tham gia kháng chiến trong những năm đầu chiến tranh Đông Dương. Ban đầu, ông làm nhiệm vụ liên lạc, sau đó làm công tác tuyên truyền rồi mới chuyển sang văn nghệ.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Chu Minh ra chiến trường và viết nhạc về những người lính Giải phóng quân. Chu Minh đã được trao tặng Giải thưởng Nhà nước và giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học – nghệ thuật.
4. Ngày sinh Xuân Mai năm 1995
Xuân Mai có tên đầy đủ là Trương Hoàng Xuân Mai sinh ngày 5 tháng 1 năm 1995. Cô được khán giả Việt Nam biết đến với tên gọi thân mật là bé Xuân Mai, nổi tiếng từ những ca khúc thiếu nhi được thể hiện từ năm mới lên 2 tuổi.
Những ca khúc làm nên tên tuổi của Xuân Mai lúc 2 tuổi gồm những bài như Tập đếm, Rửa mặt như mèo, Bé lật đật, Cháu vẽ ông Mặt Trời, Chị ong nâu, Bắc kim thang…
Xem thêm sự kiện ngày này năm xưa 5/1 tại đây.
